Belastingplan 2026
Tarieven en heffingskortingen 2026
Het pakket Belastingplan 2026 bestaat uit acht wetsvoorstellen met een breed palet aan fiscale maatregelen. De tarieven en heffingskortingen in de inkomstenbelasting zien er als volgt uit.
2026 2025
Tarief schijf 1 35,7% 35,82%
Tarief schijf 2 37,56% 37,48%
Tarief schijf 3 49,5% 49,5%
Grens schijf 1 € 38.883 € 38.441
Grens schijf 2 € 79.137 € 76.817
Algemene heffingskorting, maximaal € 3.115 € 3.068
Arbeidskorting, maximaal € 5.712 € 5.599
IACK, maximaal € 3.032 € 2.986
Jonggehandicaptenkorting € 923 € 909
Zelfstandigenaftrek € 1.200 € 2.470
Mkb-winstvrijstelling 12,7% 12,7%
Inflatiecorrectie beperkt
De btw-verhoging op culturele activiteiten is geschrapt. Dit wordt gedekt door de inflatiecorrectie van de inkomsten- en loonbelasting voor 2026 te beperken. Normaal zou de inflatiecorrectie 2,9% bedragen (factor 1,029), maar nu wordt slechts 57% toegepast (factor 1,01653). Daardoor stijgen tariefschijven, heffingskortingen en enkele andere bedragen minder sterk.
Nieuwe samentelbepaling EIA
De energie-investeringsaftrek (EIA) biedt een aftrek van 40% op energiebesparende investeringen, met een wettelijk maximumbedrag van € 151 miljoen per belastingplichtige per jaar. Bij ondernemers die zowel zelfstandig investeren als via een samenwerkingsverband, bestond de kans dat de EIA over meer dan € 151 miljoen werd toegepast. De nieuwe samentelbepaling voorkomt dit door alle energie-investeringen per belastingplichtige samen te tellen.
Wijzigingen loonbelasting
Fossiele leaseauto’s worden duurder voor werkgevers
Vanaf 1 januari 2027 geldt een pseudo-eindheffing van 12% over de waarde van fossiele personenauto’s die een werkgever voor privégebruik aan werknemers ter beschikking stelt. Dit stimuleert werkgevers om elektrische auto’s aan te bieden. Fossiele auto’s die uitsluitend zakelijk worden gebruikt, vallen hier niet onder. De heffing geldt voor M1-voertuigen (max. 9 zitplaatsen), inclusief bijzondere voertuigen zoals kampeerauto’s, maar niet voor militair of speciaal materieel. Privégebruik omvat ook woon-werkverkeer. De belasting ligt volledig bij de werkgever; verhalen op de werknemer is niet toegestaan. Voor auto’s die vóór 1 januari 2027 beschikbaar zijn gesteld, geldt overgangsrecht tot 17 september 2030. De pseudo-eindheffing wordt berekend per kalendermaand en op basis van de cataloguswaarde (auto ouder dan 25 jaar: marktwaarde).
Verduidelijking fietsregeling
De fietsregeling uit 2020 (7% bijtelling bij privégebruik) zorgde voor onduidelijkheid, vooral bij deel- en hubfietsen. Volgens de wet gold de bijtelling zodra een fiets ook voor woon-werkverkeer beschikbaar was, zelfs als werknemers de fiets alleen voor het laatste stukje vanaf een station gebruikten. Het kabinet stelt nu voor om dit te repareren, met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2020. Als een fiets niet of hooguit incidenteel (minder dan 10%) bij de woning van de werknemer of ib-ondernemer wordt gestald, bedraagt de bijtelling voortaan nihil. Met andere woorden: geen belasting verschuldigd, ook niet bij gebruik voor (een deel van) woon-werkverkeer.
Versoberen ETK-regeling
Voor werkgevers bestaat de mogelijkheid om werknemers de extra kosten van tijdelijk verblijf buiten het land van herkomst in het kader van de dienstbetrekking onbelast te vergoeden. Voor de onbelaste vergoeding van deze extraterritoriale kosten (ETK) zijn er twee regelingen: een forfaitaire regeling (de expatregeling) en een regeling op basis van de werkelijke extraterritoriale kosten (ETK-regeling). Het kabinet stelt voor om de ETK-regeling te versoberen. Vanaf 1 januari 2026 kunnen de volgende kosten niet langer onbelast worden vergoed:
- extra kosten van levensonderhoud (gas, water, licht, nutsvoorzieningen);
- extra gesprekskosten met het land van herkomst.
De expatregeling blijft grotendeels onaangetast, behalve de eerder aangekondigde verlaging van het forfaitaire percentage van 30 naar 27 per 1 januari 2027.
Voorstellen energie- en vliegbelasting
Vliegbelasting
Het tarief van de vliegbelasting wordt vanaf 2026 gebaseerd op de eindbestemming van de passagier, niet op de eerste overstapluchthaven. De belasting kent drie afstandscategorieën:
- € 29,40 voor korte vluchten (EU, Caribisch NL en dichtbijgelegen landen);
- € 47,24 voor middellange vluchten (2.000-5.500 km);
- € 70,86 voor lange vluchten (> 5.500 km).
Deze progressieve opbouw sluit aan bij het principe 'de vervuiler betaalt'. Langere vluchten veroorzaken meer uitstoot en worden zwaarder belast. In plaats van per vlucht kilometers te berekenen, werkt de wet met vaste landenlijsten. Dit maakt uitvoering en controle eenvoudiger en geeft passagiers meer duidelijkheid. Bijzonder is dat het Caribisch deel van het Koninkrijk onder het lage tarief valt, ondanks de afstand. Dit is om de economische en maatschappelijke verbondenheid te beschermen.
Geen belasting voor transferpassagiers of veelvliegers
Overstappers in Nederland blijven vrijgesteld, om concurrentienadelen voor Schiphol te voorkomen. Ook komt er geen aparte veelvliegersbelasting. Dit is te complex en te privacygevoelig om uit te voeren.
Heffingskorting energiebelasting minder omlaag
De energiebelasting kent een belastingvermindering. Dit is een vast bedrag per jaar dat ongeacht de verbruikte hoeveelheid elektriciteit en aardgas in mindering wordt gebracht op de energierekening. In 2025 is het bedrag € 524,95 (excl. btw). In de praktijk wordt de belastingvermindering ook wel aangeduid als heffingskorting. Voorgesteld wordt om met ingang van 1 januari 2026 de belastingvermindering structureel te verhogen ten opzichte van het basispad. De verhoging in 2026 bedraagt € 9,30. Het verschil ten opzichte van 2025 is per saldo -€ 5,15 in plaats van de verlaging van € 14,45 die in het basispad zat.
Voorstellen erf- en schenkbelasting
Erfbelasting krijgt ruimere aangiftetermijn
De aangiftetermijn voor erfbelasting wordt verlengd van acht naar twintig maanden na overlijden. Dit komt doordat erfgenamen vaak te weinig gegevens hebben binnen de huidige termijn om een juiste en volledige aangifte te doen. De langere termijn geeft ook meer tijd om bijvoorbeeld een woning uit de nalatenschap te verkopen en de erfbelasting te betalen. Het startmoment voor de belastingrente wordt eveneens verschoven van acht naar twintig maanden.
Geen schenking binnen 180 dagen voor overlijden
Schenkingen binnen 180 dagen voor overlijden worden nu door de wet fictief als erfenis behandeld. Dit heeft tot gevolg dat zowel aangifteplicht voor de schenkbelasting als aangifteplicht voor de erfbelasting bestaat. De schenkbelasting wordt vervolgens verrekend met de erfbelasting. De voorgestelde maatregel houdt in dat de schenking binnen 180 dagen vóór overlijden niet als schenking wordt aangemerkt, waardoor de verplichting tot het doen van aangifte schenkbelasting vervalt.
Gelijkstelling van biologische kinderen
De Hoge Raad heeft geoordeeld dat de Successiewet op een discriminerende wijze onderscheid maakt tussen biologische kinderen zonder juridische familierechtelijke betrekking en juridisch erkende kinderen. Dit onderscheid, dat tot uiting komt in de tariefstelling en vrijstellingen voor erfbelasting, is in strijd met het EVRM. Als biologisch ouderschap (met een test) wordt aangetoond, gelden alle tarieven, vrijstellingen en antimisbruikbepalingen alsof het om een erkend kind gaat.
Ongelijke breukdelen bij een huwelijksgoederengemeenschap
Het voorstel bepaalt dat een ongelijke verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap of een verrekenbeding leidt tot schenk- of erfbelasting. Dit geldt als de verdeling afwijkt van een gelijke 50/50-verdeling. Het deel dat een echtgenoot méér krijgt dan bij een gelijke verdeling, wordt belast. Dit geldt bij ontbinding van de gemeenschap door echtscheiding, beëindiging van het partnerschap of overlijden. Voor huwelijkse voorwaarden die vóór 16 september om 16:00 uur zijn gesloten, geldt eerbiedigende werking, tenzij de verdeling later wordt aangepast.
Voorgestelde wijzigingen autobelastingen
Tariefkorting voor emissievrije personenauto's
Door het zware accupakket betalen emissievrije personenauto’s zonder korting meer motorrijtuigenbelasting (mrb) dan vergelijkbare benzineauto’s. Om deze auto’s gelijker te belasten in de mrb, heeft het kabinet besloten om de tariefkorting te verhogen van 25% naar 30% in de periode 2026-2028. In 2029 blijft de tariefkorting 25%.
Kwarttarieven mrb
De mrb kent met ingang van 1 januari 2026 nog twee kwarttarieven voor bijzondere categorieën voertuigen, namelijk voor motorrijtuigen die zijn ingericht als werktuig of als werkplaats en motorrijtuigen die worden gehouden door kermis- of circusexploitanten en worden gebruikt voor het vervoer van kermis- of circusbenodigdheden. Voorgesteld wordt om deze kwarttarieven met ingang van 1 januari 2028 te beëindigen.
Vaste voet emissievrije bijzondere personenauto’s en emissievrije motorrijwielen
Vanaf 2025 ontstond een scheve belastingdruk. Emissievrije kampeerauto’s en rolstoelvoertuigen betaalden bpm alsof ze fossiel waren, terwijl reguliere emissievrije auto’s slechts een vaste voet van € 667 kennen en bestelauto’s nihil. Om dit verschil te herstellen, geldt tot 2030 voor emissievrije bijzondere personenauto’s dezelfde vaste voet (€ 667) en voor emissievrije motorrijwielen € 200.
Jaarlijkse bijstelling bpm
Door autonome vergroening van nieuwe conventionele auto’s daalt jaarlijks de CO₂-uitstoot. Om de gemiddelde bpm-inkomsten stabiel te houden, worden schijfgrenzen en tarieven van 2026-2028 jaarlijks aangepast. De schijfgrenzen worden iets verlaagd en de tarieven iets verhoogd. Zo blijft de opbrengst per voertuig min of meer gelijk.
Stoppen mrb-teruggaaf vrachtauto’s
De complexe teruggaafregeling voor vrachtauto’s wordt vanaf 1 juli 2026 afgeschaft. De Wet vrachtwagenheffing verlaagt het mrb-tarief voor vrachtwagens tot nihil of het minimumniveau volgens de Eurovignetrichtlijn. Hierdoor vervalt de noodzaak voor een aparte teruggaafregeling.
Herstel Eurovignet-tarieven
Door een juridische vergissing klopten vijf Eurovignet-tarieven in de Wet belasting zware motorrijtuigen niet. Nederland past de tarieven met terugwerkende kracht aan, zoals afgesproken in het Eurovignetverdrag. Voor de meeste vrachtwagens gaat het om enkele euro’s verschil.
Wijzigingen omzetbelasting en accijns
Behoud lage btw op cultuur, media en sport
De voorgenomen verhoging van het lage btw-tarief (9% → 21%) gaat niet door voor cultuur, media en sport. Het kabinet en de Tweede Kamer vinden het belangrijk dat bijvoorbeeld boeken, concerten, tijdschriften en sportactiviteiten betaalbaar blijven.
Dekking via inkomsten- en loonbelasting
Om toch te bezuinigen, wordt de inflatiecorrectie van de inkomsten- en loonbelasting voor 2026 beperkt. Normaal zou de inflatiecorrectie 2,9% bedragen (factor 1,029), maar nu wordt slechts 57% toegepast (factor 1,01653). Daardoor stijgen tariefschijven, heffingskortingen en enkele andere bedragen minder sterk. De beperking raakt onder meer de heffingskortingen, tariefschijven, grenzen voor de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek en enkele vrijstellingen (zoals groen beleggen). Voor de loonbelasting gelden dezelfde aanpassingen, zodat deze aansluit bij de inkomstenbelasting. Samen met een andere inflatiebeperking uit het Belastingplan 2026 komt de totale inflatiecorrectie voor 2026 uit op 52,8% (factor 1,015312).
Accijnskorting ongelode benzine, diesel en LPG verlengd
De accijnstarieven voor ongelode benzine, diesel en LPG blijven per 1 januari 2026 gelijk aan het niveau van 1 juli 2023. Door niet te indexeren wordt de tijdelijke accijnskorting in 2026 ruimer dan in voorgaande jaren. Het doel is om de kosten van autorijden te verlagen, zonder de minimumbelastingniveaus van de EU-richtlijn energiebelastingen te schenden.
Strengere zuiveluitzondering alcoholvrije dranken
De zuiveluitzondering in de verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken wordt aangescherpt. Alleen magere, halfvolle en volle melk, karnemelk en bepaalde sojadranken blijven vrijgesteld. Dranken met toegevoegde smaakstoffen, suiker of aromatisering, zoals chocolade- en frambozenmelk, worden belast. Sojadranken blijven alleen uitgezonderd als het suikergehalte 5% of minder is en het gehalte verzadigd vet 1,1% of minder is. Medicinale dranken en zuigelingenvoeding blijven uitgesloten.
Maatregelen box 3
Meer belasting voor beleggers, lager heffingsvrij vermogen
De invoering van een nieuw box 3-stelsel (werkelijk rendement) schuift door naar 2028. Om het gat te dichten dat is ontstaan door het uitstel van de hervorming, sleutelt het kabinet tijdelijk aan het huidige systeem. De maatregelen zijn tijdelijk (2026-2027). Twee aanpassingen springen eruit:
- Hoger forfait voor overige bezittingen
Per 2026 gaat het forfait voor aandelen, obligaties en vastgoed omhoog van 6% naar 7,78%. De reden is dat de oude formule vooral naar huizenprijzen keek en rendementen onderschatte, omdat huuropbrengsten en het voordeel van eigen gebruik ontbraken. Die worden nu toegevoegd. Gevolg is dat beleggers in 'overige bezittingen' nu meer belasting betalen, tenzij zij met de tegenbewijsregeling aantonen dat hun werkelijke rendement lager is. - Lager heffingsvrij vermogen
Het heffingsvrije vermogen daalt van € 57.684 naar € 51.396 per persoon. Daardoor stijgt het aantal box 3-betalers.
Lek met obligaties gedicht
Door obligaties met aangegroeide rente vlak voor het einde van het jaar te kopen, kon kunstmatig een verlies worden geboekt. Het kabinet grijpt daarom in met een wetswijziging die terugwerkt tot 25 augustus 2025, 16.00 uur. Het totaalrendement blijft hetzelfde, maar het kunstmatig schuiven tussen werkelijke en forfaitaire rendementen levert geen voordeel meer op. Het kabinet past de tegenbewijsregeling in box 3 aan op twee punten:
- Obligaties en vergelijkbare effecten worden niet meer gewaardeerd tegen de beurskoers zonder rente, maar op de economische waarde inclusief rente.
- De vrijstelling voor kortlopende termijnen (zoals aangegroeide rente) geldt niet langer in de tegenbewijsregeling, behalve voor banktegoeden (zoals deposito’s), omdat die niet overdraagbaar zijn.
Groen beleggen: uitstel afschaffing, maar per 2027 bijna geen voordeel meer
Groen beleggen krijgt in box 3 nu nog een vrijstelling en heffingskorting. In 2025 bedraagt de vrijstelling € 26.312 (partners € 52.624) en de heffingskorting 0,1% daarvan. Een eerder aangenomen amendement regelde dat deze voordelen per 2027 volledig zouden verdwijnen. De Belastingdienst gaf echter aan dat dit technisch niet uitvoerbaar is. Daarom verschuift de formele afschaffing naar 1 januari 2028. Om te voorkomen dat 2027 nog een volwaardig groenvoordeel oplevert, verlaagt het kabinet de vrijstelling in 2027 tot € 200 (partners € 400). De heffingskorting blijft bestaan, maar is door de lage vrijstelling verwaarloosbaar.
Voorgestelde wijzigingen vennootschapsbelasting
Technische correctie minimumkapitaalregel
De minimumkapitaalregel beperkt de renteaftrek voor banken en verzekeraars om overmatige schuldfinanciering te ontmoedigen. Sinds 2024 geldt een uitzondering voor intern liquiditeitsbeheer, maar deze bleek te ruim. Leningen van natuurlijke personen vielen onbedoeld ook buiten de regeling. Vanaf 1 januari 2026 worden leningen die direct verband houden met leningen van natuurlijke personen wél meegenomen in de minimumkapitaalregel. Hierdoor wordt de regeling weer in lijn gebracht met het oorspronkelijke doel: het beperken van vreemd vermogen op groepsniveau.
Tijdelijk overgangsrecht fonds voor gemene rekening
Deze maatregel geldt voor lichamen die tot eind 2024 fiscaal transparant waren. De deelnemers werden toen rechtstreeks belast voor de inkomsten van het fonds. Zij kunnen ervoor kiezen om in 2025 en 2026 géén fonds voor gemene rekening (fgr) te zijn. Die keuze maken ze door zich niet aan te melden als fgr bij de Belastingdienst en geen aangifte vennootschapsbelasting over 2025 te doen. Deze keuze kan tot uiterlijk 28 februari 2026 worden gemaakt.
Aanpassingen pensioenregelingen
Verlengen overgangsrecht pensioenregelingen zonder AOW-franchise
Het overgangsrecht voor pensioenregelingen zonder AOW-franchise wordt verlengd tot 1 januari 2028. Dit geeft bestaande regelingen, zoals bij het Pensioenfonds Kappers, meer tijd om de pensioenopbouw aan te passen aan de fiscale kaders onder de Wet toekomst pensioenen (Wtp). De tijdelijke verruiming van het fiscale kader maakt het mogelijk dat 18-20-jarigen in bestaande regelingen boven de fiscale maxima pensioen opbouwen, zonder dat dit geldt voor nieuwe regelingen. Dit voorkomt dat de pensioenopbouw van jongeren fiscaal bovenmatig wordt.
Technische fiscale knelpunten bij invaren pensioenregelingen
Met de Wet toekomst pensioenen (Wtp) ontstaan knelpunten bij het invaren van bestaande pensioenregelingen. Problemen doen zich voor bij ingegane pre-, overbruggings- en wezenpensioenen, waarbij fiscale overgangsrechten niet volledig aansluiten op bestaande regels. Dit kan leiden tot onverwachte en ongewenste financiële uitkomsten voor deelnemers en kinderen. Vooruitlopend op wetgeving is een goedkeurend beleidsbesluit genomen dat deze knelpunten oplost. Pre-, overbruggings- en wezenpensioenen blijven bij invaren fiscaal gerespecteerd, in lijn met de Pensioenwet, Wvb en IAPW. De regeling geldt met terugwerkende kracht tot 1 januari 2025 en voorkomt ongewenste gevolgen zonder budgettaire impact. Ook ingegane nabestaandenoverbruggingspensioenen worden beschermd. Premiecompensaties die vervallen bij de Wtp worden in de overgang gerespecteerd, zodat partners van overleden werknemers geen onverwachte financiële nadelen ondervinden.
Maatregelen lucratiefbelangregeling
Managers in private equity en soortgelijke constructies kunnen via een lucratief belang rendementen behalen die niet in verhouding staan tot hun inbreng of risico. Normaal geldt box 1 (arbeidsinkomen, tot 49,5%), maar via de aanmerkelijkbelangvariant kan dit worden omgeleid naar box 2 (in 2026: max. 31%), mits minstens 95% wordt doorgestoten. Het kabinet stelt nu een multipliermaatregel voor. Daardoor worden voordelen uit een middellijk gehouden lucratief belang in box 2 opgehoogd, zodat de belastingdruk maximaal 36% wordt (gelijk aan box 3).
Daarnaast wordt een gat in de regeling gedicht. Sommige managers kochten vlak voor de exit nét genoeg aandelen om onder de box 2-heffing te vallen, waarna verliezen werden verrekend. Voortaan wordt de waardestijging vóór het aanmerkelijk belang alsnog in box 1 belast. Exit planning is daardoor een stuk minder lucratief. Het kabinet wijst fundamentele hervormingen (alles naar box 1) af zolang belastingverdragen onzekerheid geven en de nieuwe box 3 nog niet vaststaat.
Reactie plaatsen
Reacties